Zarys historii TMMM

Po otrzymaniu nominacji Maria Fołtyn natychmiast uruchomiła machinę konkursową, zakładając Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki (TMMM), którego głównym celem było powołanie do życia Konkursu i tym samym promowanie muzyki Moniuszki w świecie. 1 maja 1989 roku odbył się pierwszy walny zjazd, na którym dokonano wyboru władz. Prezesem została Maria Fołtyn, wiceprezesami Barbara Zagórzanka i Wojciech Adamczewski, sekretarzem Antoni Wicherek, a skarbnikiem Eugenia Stępniewska. Ponadto do zarządu weszły Elżbieta Gromadzka i Halina Stano. W tym składzie Towarzystwo zostało zarejestrowane w KRS-ie. Członkami Stowarzyszenia byli wybitni śpiewacy i przedstawiciele środowiska muzycznego.

Upłynęło jednak kilka lat nim Maria Fołtyn, dzięki swojemu uporowi, doprowadziła w 1992 roku do zorganizowania pierwszego Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki. Zgodnie z założeniem programowym Towarzystwa miał on promować twórczość swego patrona i polską muzykę poza krajem, a młodzi utalentowani uczestnicy Konkursu – odkrywać piękne karty naszej bogatej, a jakże mało znanej w świecie, literatury wokalnej. Pod tym kątem został specjalnie opracowany przez Marię Fołtyn i Stanisława Leszczyńskiego zestaw repertuarowych pozycji dla uczestników Konkursu. Nuty dla młodych śpiewaków oraz zaproszenia do udziału w Konkursie członkowie Towarzystwa rozsyłali po całym świecie.

Organizatorem pierwszego Konkursu zostało Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki przy współudziale Filharmonii Narodowej. Jej ówczesny dyrektor, Kazimierz Kord, zainteresowany projektem Konkursu, chętnie włączył się do prac nad jego artystycznym kształtem. I tak w gmachu Filharmonii Narodowej w Warszawie odbył się pierwszy Konkurs w roku 1992, a trzy lata później również i drugi.

Najpilniejszym zadaniem nowo powstałego Towarzystwa było zdobycie właściwego lokalu na działalność statutową. Niestety nie pomogło wstawiennictwo wielu znanych artystów i działaczy kultury, nie pomogły też pisma Ministerstwa Kultury i Sztuki do stołecznego Ratusza. Towarzystwu nie przydzielono lokalu. W tej sytuacji biurem stało się prywatne mieszkanie Marii Fołtyn, w którym załatwiała większość spraw Towarzystwa i Konkursu do końca swojej działalności.

III Konkurs Wokalny im. Stanisława Moniuszki, który odbył się w roku 1998, został przeniesiony na stałe do gmachu Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie, najwłaściwszej dla jego rangi siedziby. Stało się to za sprawą zaproszenia ówczesnego dyrektora teatru, Janusza Pietkiewicza. „Sukces pierwszego Konkursu” – wspominał Janusz Pietkiewicz – „nie oznaczał otwarcia łatwej drogi do kolejnych edycji. Zdeterminowana i niestrudzona Maria Fołtyn walczyła bowiem ciągle o fundusze, sponsorów i o istnienie Konkursu, jako najlepszego, a zarazem najprostszego sposobu na promocję polskiej muzyki w świecie.”

Z inicjatywy dyrektora Janusza Pietkiewicza, patronem dużej sali Teatru Wielkiego – Opery Narodowej stał się w roku 1996 Stanisław Moniuszko, Teatr Wielki – Opera Narodowa współorganizatorem Konkursu, a Towarzystwo uzyskało siedzibę. Ta formuła organizacyjna Konkursu trwała do 2010 roku. Nie zmieniło to jednak faktu, że z wyjątkiem okresu, w którym zaczynało funkcjonować organizacyjne biuro Konkursu, Maria Fołtyn, nie mając stałych etatowych pracowników, prawie wszystko załatwiała w domu i to głównie na własny koszt.

Dyrektorem Konkursu była do roku 2010. 20 lipca, decyzją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, została mianowana honorowym dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki. Choć funkcję tę pełniła do końca życia, to faktycznie jedynym organizatorem Konkursu stał się Teatr Wieki – Opera Narodowa. Od tego momentu Towarzystwo straciło swoją siedzibę w Teatrze, uzyskując jedynie zgodę Dyrekcji na zachowanie adresu i organizację swoich zebrań w jednej z sal Teatru.

Wraz z przejęciem Konkursu przez Teatr Wielki dalszy los Towarzystwa stał pod znakiem zapytania. Straciło bowiem główny cel swojej działalności. Maria Fołtyn nie dopuściła jednak do upadku Stowarzyszenia i w marcu 2011 roku na walnym zgromadzeniu został wyłoniony nowy zarząd. Maria Fołtyn wygłosiła wówczas krótkie, ale w istocie historyczne już przemówienie, bowiem był to ostatni raz, kiedy wypowiedziała się na zebraniu Towarzystwa, co pozwalamy sobie zacytować:

”Szanowni Panie, Panowie, Koledzy, Koleżanki,
od momentu ostatniego walnego zgromadzenia TMMM, które miało miejsce w dniu 13 października 2006r. minęło prawie pięć lat. Zgodnie z regulaminem Zarząd Towarzystwa zostaje wybrany na okres pięciu lat, co sprawia, że w roku bieżącym powinno odbyć się walne zgromadzenie i wybory nowych władz TMMM.
Trzeba przyznać, że ostatnie pięciolecie nie może się poszczycić, jak to bywało w poprzednich latach, organizacją koncertów, z uwagi na kompletny brak pieniędzy na koncie Towarzystwa. Wszystkie środki, jakimi dysponowało Towarzystwo, zostały wyczerpane wysyłką Wystawy Moniuszkowskiej do Sarasoty w Stanach Zjednoczonych, z okazji premiery opery „Halka” w tamtejszej Operze w roku 2007 i następnie do Opery w Toronto, a wszystko to działo się przy współudziale Ministerstwa Spraw Zagranicznych, którego wkładem była pomoc organizacyjna bez dofinansowania. Wszelkie inicjatywy z mojej strony, tak artystyczne jak i próby znalezienia jakiejkolwiek dotacji finansowej, były zdominowane przez ogrom pracy włożonej w organizację Międzynarodowych Konkursów Wokalnych im. Stanisława Moniuszki, które odbyły się w latach 2007 i 2010, a które są najwspanialszą wizytówką naszego Towarzystwa, wpisaną już na stałe do kalendarium najważniejszych wydarzeń kulturalnych, nie tylko w Warszawie, ale w skali ogólnopolskiej, by nie rzec światowej. Niestety, absolutny brak pieniędzy w kasie Towarzystwa uniemożliwia podejmowanie jakichkolwiek planów czy działań w chwili obecnej. Nie przekreśla to jednak ani sensu istnienia Towarzystwa, ani jego możliwości i potencjału twórczego. Wprost przeciwnie. Spodziewana nominacja Warszawy na Europejską Stolicę Kultury w roku 2016 otwiera nowe perspektywy i nowe wyzwania, którym powinniśmy sprostać i na które istnieje szansa otrzymania dotacji.
W tym kontekście istnieje pilna konieczność reaktywowania działalności Towarzystwa i powierzenie realizacji zamierzeń TMMM w ręce nowych władz, które świadome swojej odpowiedzialności za dalsze losy Towarzystwa, zechcą podjąć się tej zaszczytnej misji. Dlatego też pozwalam sobie zwołać we wcześniejszym terminie, walne zgromadzenie TMMM w celu:

1. Sprawozdania z ostatniego pięciolecia
2. Wyboru nowych władz
3. Zastanowienia się nad planem działalności w najbliższych latach i sposobem realizacji wszelkich zamierzeń, przede wszystkim w kontekście znalezienia odpowiednich finansowych środków.”

Do zarządu weszli wówczas Ryszard Cieśla i Tadeusz Deszkiewicz, jako wiceprezesi, Jolanta Rostworowska, jako sekretarz, Zofia Stegienka w roli skarbnika, oraz Agnieszka Pudliś i Eugenia Rozlach. Maria Fołtyn pozostała na czele Stowarzyszenia do końca życia.

Wkrótce po rozpoczęciu kadencji nowego zarządu, Maria Fołtyn ciężko zaniemogła i mimo wspaniałej opieki lekarskiej nigdy już do zdrowia nie powróciła. Zmarła po rozległym wylewie w szpitalu, w dniu 2 grudnia 2012 roku. Przez cały czas choroby Marii Fołtyn członkowie zarządu otaczali ją troskliwą opieką, jeździli do Domu Artystów Weteranów Scen Polskich im. Wojciecha Bogusławskiego w Skolimowie, gdzie przebywała, pomagali w załatwieniu spraw bieżących. Siłą rzeczy spowolniło to działalność Towarzystwa. Wielką pomoc okazał dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, Waldemar Dąbrowski. Dzięki pomocy finansowej Teatru, Maria Fołtyn miała zapewnione komfortowe warunki w Skolimowie.

Realizując sugestie przewodniczącej, zarząd złożył wniosek do udziału w projekcie „Warszawa miasto kandydujące do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016” z propozycją projektu „Stanisław Moniuszko – piewca polskiej muzyki wokalnej”. Niestety, Warszawa nie otrzymała spodziewanego tytułu i do realizacji projektu nie doszło.

Z okazji 140-tej rocznicy śmierci kompozytora przypadającej w 2012 roku, Towarzystwo zorganizowało w dniu 4 czerwca koncert na Zamku Królewskim w Warszawie, prezentując po raz pierwszy w Polsce wszystkie pieśni solowe Stanisława Moniuszki do tekstów francuskich, wydane w Paryżu, jeszcze za życia kompozytora. Wykonawcami pierwszej części byli polscy artyści zamieszkali we Francji: Urszula Cuvellier – sopran oraz pianista David Leszczyński. W drugiej części śpiewali dla odmiany po polsku Justyna Samborska i Rafał Bartmiński.

Środki na realizację projektu zostały uzyskane z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na tym koncercie Maria Fołtyn, specjalnie przywieziona ze Skolimowa, pokazała się publicznie po raz ostatni. Trzy miesiące później znalazła się ponownie w szpitalu. Odeszła 2 grudnia 2012 roku.

Po uroczystościach pogrzebowych zostało zwołane walne zgromadzenie w celu wybrania nowego przewodniczącego. W dniu 11 lutego 2013 roku został nim Tadeusz Deszkiewicz, a drugim wiceprezesem – Izabella Kłosińska. Po ukonstytuowaniu się zarządu Stowarzyszenia, podjęto obrady, na których zapadły dwie ważne decyzje:

• przyjęto propozycję, aby w uznaniu całokształtu zasług śp. Marii Fołtyn wprowadzić do nazwy Stowarzyszenia „Towarzystwo Miłośników Muzyki St. Moniuszki” uzupełnienie: „ – założone przez Marię Fołtyn w roku 1989”. Ze względów formalnych uzupełnienia jeszcze nie wprowadzono.
• postanowiono, na okoliczność zbliżającego się Konkursu Moniuszkowskiego, ufundować na stałe symboliczną nagrodę za najlepsze wykonanie arii St. Moniuszki na Konkursie, w postaci statuetki kompozytora. Projekt statuetki opracował i wykonał znakomity polski rzeźbiarz, nieżyjący już obecnie śp. Marian Konieczny. Pomysłodawczynią nagrody była Zdzisława Donat, znakomita Hanna i Ewa w operach Moniuszki. Po raz pierwszy została wręczona laureatce I-ej nagrody, Oldze Busuioc, na Koncercie Laureatów VIII Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. St. Moniuszki w dniu 19 maja 2013 roku.

Wobec braku akceptacji organizatorów Konkursu na kontynuację projektu, przy kolejnej edycji Konkursu, przyznanie nagrody zostało chwilowo zawieszone.

Brak stałej siedziby, personelu i funduszy nie sprzyjały dalszej działalności Towarzystwa. Organizowano więc tylko drobne koncerty i imprezy okolicznościowe, nie wymagające wsparcia finansowego. I tak np. 10 marca 2013 roku w Katedrze Praskiej została odprawiona Msza św. w intencji śp. Marii Fołtyn z udziałem Chóru Katedry Warszawsko-Praskiej pod dyrekcja Pawła Łukaszewskiego. Po Mszy św. w koncercie „In memoriam Maria Fołtyn” wystąpili studenci Uniwersytetu Muzycznego Fr. Chopina.

Z inicjatywy Marii Olkisz, w 90-tą rocznicę urodzin artystki, Towarzystwo w dniu 1 lutego 2014 roku, zorganizowało w Salach Redutowych Teatru Wielkiego – Opery Narodowej wieczór wspomnień o Marii Fołtyn zatytułowany „Żyłam sztuką”. Dyrekcja Teatru wyraziła zgodę, udostępniając bezpłatnie salę na realizację przedsięwzięcia. Wszyscy uczestniczący występowali honorowo. Wieczór wypadł okazale.

Z 90-leciem urodzin śp. Marii Fołtyn wiązała się również propozycja Krzysztofa Teodorowicza zorganizowania w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej wystawy poświęconej artystce, przy okazji wznowienia „Halki” w roku 2014. Ze względu na brak stosownego miejsca w teatrze w tym okresie, okazało się to niemożliwe.

Natomiast w pierwszą rocznicę śmierci Maestry, w Kościele Środowisk Twórczych na Placu Teatralnym w Warszawie, w dniu 7 grudnia 2014 roku odbył się koncert „Maria Fołtyn In memoriam” w wykonaniu wybitnych solistów i studentów UMFC w Warszawie.

Kolejny koncert naszego cyklu „Maria Fołtyn In memoriam” miał miejsce również w Kościele Środowisk Twórczych w dniu 3 lutego 2018r. Podczas Mszy św. poprzedzającej koncert, maestra Jadwiga Rappé, Joanna Freszel, oraz organista Emanuel Bączkowski wykonali pieśni religijne St. Moniuszki. W dalszej części wieczoru wystąpili studenci UMFC, a na zakończenie koncertu uczennica śp. Marii Fołtyn, Anna Kutkowska-Kass. Program koncertu opracowała dr Eugenia Rozlach.

Przedstawione powyżej wydarzenia świadczyły o pietyzmie jakim stowarzyszenie otaczało swoją założycielkę, niestrudzoną promotorkę dzieł Stanisława Moniuszki. Jednak w miarę przybliżania się 200-lecia urodzin kompozytora w roku 2019, działalność stowarzyszenia powoli grawitowała w kierunku tej wielkiej rocznicy. Zasadniczym tematem zebrań stała się organizacja jubileuszowych uroczystości i sprawa utworzenia w trybie pilnym Komitetu Obchodów Rocznicowych finansowanego przez państwo, tak jak miało to miejsce w przypadku 200. rocznicy urodzin Chopina w 2010 roku. Prezes Stowarzyszenia napisał w tej sprawie list do ówczesnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdana Zdrojewskiego, na co otrzymał odpowiedź, że sprawami związanymi z obchodami Rocznicy zajmować się będzie Instytut Muzyki i Tańca.

W tej sytuacji, nieżyjący już obecnie śp. Mieczysław Nowakowski, zgłosił projekt powołania Społecznego Komitetu Obchodów, czym miałby zająć się sam wraz z Markiem Bykowskim, członkiem stowarzyszenia. Pomysł powołania Społecznego Komitetu został jednogłośnie zaakceptowany, jednak później, w momencie powołania Biura Obchodów przez nowe władze ministerstwa, utworzenie Społecznego Komitetu utraciło swój sens.

Na zebraniach Stowarzyszenia rozmawiano przede wszystkim o uczestnictwie w obchodach i pozyskiwaniu funduszy na przynajmniej niektóre z projektów. Jednak najważniejszą sprawą, choć niezależną od stowarzyszenia, było wydanie przez Państwowe Wydawnictwo Muzyczne wszystkich dzieł kompozytora. Brak materiałów nutowych i nagrań na rynku był tu ogromną przeszkodą. Postanowiono uzyskać stosowne informacje z Instytutu Muzyki i Tańca. Okazało się, że PWM przygotowuje wydanie całej spuścizny moniuszkowskiej w 36 tomach, a Polskie Radio planuje nagranie wszystkich dzieł Moniuszki. Nie ulegało jednak wątpliwości, że tak olbrzymie przedsięwzięcia nie zostaną w całości przygotowane na obchody rocznicowe.

Przedmiotem niepokoju był również stan zbiorów moniuszkowskich w bibliotece Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Bogactwo niewykorzystanych, źródłowych materiałów nutowych wymagało pilnej digitalizacji całości, co szczęśliwie zostało dokonane przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. W samym Stowarzyszeniu również nie brakowało interesujących projektów.

Do spektakularnych należał pomysł wiceprezesa, Ryszarda Cieśli, zainaugurowania Obchodów Moniuszkowskich w roku 2019 wystawieniem na Stadionie Narodowym „Strasznego Dworu” z udziałem najwybitniejszych polskich śpiewaków: Aleksandry Kurzak, Piotra Beczały, Rafała Siwka oraz Artura Rucińskiego. Po uzyskaniu przez Prezesa wstępnej zgody artystów, zostało zaaranżowane spotkanie z ówczesnym dyrektorem Stadionu Narodowego, Marcinem Herrą. Dyrekcja Stadionu wyraziła zainteresowanie projektem. Jednak ze względu na warunki techniczne wystawienie spektaklu było niemożliwe. Koszt zainstalowania niezbędnych urządzeń i aparatury, przekreślałby szansę otrzymania jakiejkolwiek dotacji na ten cel. W rezultacie projekt spektaklu „Straszny Dwór” upamiętniającego dwusetną rocznicę śmierci kompozytora, Ryszard Cieśla zrealizował jako spektakl Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina we współpracy z Operą Krakowską, na kameralnej scenie Teatru Wielkiego w Warszawie.

Drugim, nie mniej spektakularnym zamierzeniem, był pomysł nazwania Dworca Centralnego w Warszawie imieniem Stanisława Moniuszki, przedstawiony przez Mieczysława Nowakowskiego na zebraniu Stowarzyszenia w roku 2015. Niestety, mimo podjęcia wstępnych działań, Mieczysław Nowakowski złożony ciężką chorobą, odszedł w lutym 2017 roku, nie dokonawszy realizacji swego wiekopomnego, jubileuszowego projektu. Został on jednak podjęty i z sukcesem sfinalizowany przez Stowarzyszenie, stając się wielkim wydarzeniem, otwierającym Obchody Roku Moniuszkowskiego, w dniu 5 stycznia 2019 roku.

Z trzecim pomysłem wystąpiła Zdzisława Donat, proponując zorganizowanie w roku 2018, uroczystego koncertu poświęconego dziełom Jubilata pod tytułem „Aleksandra Kurzak zaprasza” z udziałem wybitnych polskich i zagranicznych śpiewaków, zaproszonych przez naszą primadonnę. Z uwagi na rangę wydarzenia, koncert, służąc promocji muzyki Moniuszki w świecie w przededniu Jego Jubileuszu, winien mieć miejsce w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Aleksandra Kurzak z entuzjazmem przyjęła propozycję. Jednak w Teatrze Wielkim nie było wolnej sali w podanych przez artystkę terminach, a zmiana terminu nie wchodziła w rachubę ze względu na wcześniejsze zobowiązania śpiewaczki. W tej sytuacji Towarzystwo postanowiło przedstawić projekt Narodowej Orkiestrze Symfonicznej PR w Katowicach, gdzie mimo ogromnego zainteresowania, projekt nie mógł się ponownie urzeczywistnić z tych samych powodów. Dyrekcja orkiestry podjęła jednak negocjacje z artystką, doprowadzając do koncertu w późniejszym terminie, choć w innym od planowanego kształcie. Aleksandra Kurzak wystąpiła solo z orkiestrą. Transmitowany przez telewizję koncert miał miejsce 3 maja 2019 roku, w dniu Narodowego Święta, poprzedzając o dwa dni dwusetną rocznicę urodzin kompozytora. Z organizacją koncertu w Katowicach Towarzystwo niewiele miało już wspólnego, choć to wielkie wydarzenie zrodziło się z inicjatywy i wstępnych zabiegów Stowarzyszenia,

Nikła wiedza naszego społeczeństwa o kompozytorze i jego muzyce prowokowała do myślenia o stworzeniu specjalnych programów dla szkół i młodzieży, oraz ogólnopolskiego konkursu wiedzy o Stanisławie Moniuszce w szkołach ogólnokształcących. Projekt konkursu zgłosiła pedagog i członek Stowarzyszenia, Teresa Czarowska, która będąc jednocześnie prezesem Towarzystwa Miłośników Opery i Baletu, zaproponowała wspólne wystąpienie do ówczesnej Minister Edukacji Narodowej, Anny Zalewskiej, z prośbą o objęcie patronatu nad projektem. Sam projekt miały stanowić eliminacje odbywające się początkowo w szkołach zainteresowanych, a następnie kolejno w szkołach na terenie dzielnicowym, wojewódzkim i ogólnopolskim. Nagrodą dla laureatów i ich nauczycieli byłaby wycieczka „Śladami Moniuszki” do miejsc związanych z kompozytorem na terenach dawnej Rzeczypospolitej. Oba stowarzyszenia zwróciły się dwukrotnie do Ministerstwa Edukacji nie tylko o patronat, ale także o przyznanie środków na realizację konkursu. Biuro Obchodów Rocznicowych warunkowało swój udział otrzymaniem oficjalnego listu z Ministerstwa Edukacji. Występując o patronat sądziliśmy, że w budżecie ministerialnym oraz instytucji zajmujących się edukacją, znajdą się środki na pokrycie kosztów zamierzenia, które de facto nie byłyby ogromne. W rezultacie do tego nie doszło i konkurs, pozostawiony własnemu losowi, nie został ogłoszony.

W roku 2013 Polskie Nagrania zostały postawione w stan upadłości, a w roku 2015 sprzedane firmie Warner Music Poland wraz z całym dorobkiem moniuszkowskich nagrań, co oznaczało, że podczas Jubileuszu wznowień wspaniałych płytowych nagrań, prawdopodobnie nie będzie. Wszystko wskazywało na to, że zabraknie także Festiwalu oper jubilata z udziałem teatrów operowych z całej Polski. W kontekście tych braków sekretarz zasugerowała, że mógłby zostać ogłoszony jubileuszowy konkurs na utwór wokalny i podsunęła pomysł prezesowi Związku Kompozytorów Polskich. W efekcie urodził się Międzynarodowy Konkurs im. Stanisława Moniuszki na 12-minutową mini-operę, z odniesieniem do kameralnego charakteru wileńskiej „Halki” i jej zwartej dramaturgicznej konstrukcji. Nadesłano 49 partytur, w tym 19 z zagranicy, z których sześć zakwalifikowano do finału. Ich prezentacja na wieczorze zatytułowanym „12 minut dla Moniuszki” w dniu 18 grudnia 2019 roku, była jednocześnie finałem konkursu na którym wyłoniono trzech laureatów. Była też ostatnim, znaczącym wydarzeniem w kalendarium obchodów rocznicowych, w którym Towarzystwo miało swoją cegiełkę. Otwierając wieczór, prezes Związku Kompozytorów zaznaczył, że Konkursu pewnie by nie było, gdyby prezes Towarzystwa, nie podsunęła tej idei.

W kwietniu 2014 roku działalność Towarzystwa została zakłócona rezygnacją Tadeusza Deszkiewicza z funkcji Prezesa Stowarzyszenia. Siłą rzeczy życie Towarzystwa toczyło się wolniej, a znalezienie nowego Prezesa okazało się niełatwe. Po rocznym poszukiwaniu wspólnie wysunięto kandydaturę Beaty Klatki, dyrektor Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki, która przyjęła propozycję i 6 czerwca 2015 roku, została wybrana nowym prezesem Towarzystwa. Rok później Beata Klatka zgłosiła rezygnację. Ustępując wysunęła na swoje miejsce kandydaturę Elżbiety Janowskiej – Moniuszko, która jednak z żalem stwierdziła, że wobec aktualnych zobowiązań nie może podjąć się tak odpowiedzialnej funkcji, zwłaszcza w tym okresie. Wyraziła natomiast gotowość wszelkiej pomocy w sprawach dotyczących organizacji obchodów. Wobec braku prezesa Towarzystwu groziło zawieszenie działalności. Na prośbę zebranych Ryszard Cieśla zgodził się zostać p.o. przewodniczącym do momentu wyboru nowych władz, co nastąpiło w roku 2017.

W tym okresie została nawiązana współpraca z Warszawskim Towarzystwem Muzycznym. W lipcu 2016 roku zostały napisane dwa wspólnie sygnowane pisma w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki. Pisma zostały przesłane do Komisji Kultury i Środków Przekazu Sejmu Rzeczypospolitej oraz do Kultury i Środków Przekazu Senatu Rzeczypospolitej. Zaowocowało to podjęciem uchwały najpierw przez Sejm, a następnie Senat RP. Na posiedzenie Senatu RP, na którym w dniu 19 grudnia 2018 roku podejmowano uchwałę, została zaproszona Prezes Towarzystwa, Jolanta Rostworowska.

Ostatnią petycją, przygotowaną wspólnie z WTM, było pismo do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotra Glińskiego, o konieczności powołania komitetu obchodów w celu sprawnej organizacji jubileuszowych wydarzeń.

14 stycznia 2017 roku miało miejsce Walne Zgromadzenie Towarzystwa Miłośników Muzyki Moniuszki, na którym dokonano wyboru nowych władz. W skład zarządu weszli: Wanda Bargiełowska – Bargeyłło, Ryszard Cieśla, Beata Klatka, Anna Kutkowska-Kaźmierczak (występuje także pod artystycznym pseudonimem Anna Kutkowska-Kass), Bogdan Olędzki, Maria Olkisz, Jolanta Pszczółkowska-Pawlik, Jolanta Rostworowska, Michał Skiepko i Krzysztof Teodorowicz. W skład komisji rewizyjnej weszli: Marek Bykowski, Wojciech Krzysztoforski i Halina Stano. Sam zarząd ukonstytuował się dwa tygodnie później. Prezesem została Jolanta Rostworowska, wiceprezesami Ryszard Cieśla i Maria Olkisz, skarbnikiem Jolanta Pszczółkowska-Pawlik, sekretarzem Anna Kutkowska-Kaźmierczak.

Po okresie zawirowań organizacyjnych nowy zarząd przystąpił od razu do pracy i mając świadomość bliskiego już Jubileuszu swego patrona w roku 2019, postanowił spotykać się często, regularnie i przedstawiać relacje ze swojej działalności na organizowanych rzadziej zebraniach Stowarzyszenia. Na pierwszym posiedzeniu zarządu zapoznano się z poprzednimi i nowym inicjatywami. Do ostatnich należy zaliczyć propozycję wydania znaczka pocztowego przez Pocztę Polską SA na dwusetne urodziny kompozytora. Poczta Polska zaakceptowała propozycję i 5 maja 2019 roku, w dniu urodzin Stanisława Moniuszki, został wyemitowany znaczek w kolekcjonerskiej serii z wizerunkiem kompozytora.

W momencie utworzenia Biura Organizacji Obchodów Roku Moniuszkowskiego przy Teatrze Wielkim – Operze Narodowej i mianowania koordynatorem obchodów dyr. Waldemara Dąbrowskiego, przygotowania do Jubileuszu nabrały dynamiki. W liście napisanym w kwietniu 2017 roku do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotra Glińskiego, prezes w imieniu Towarzystwa wyraziła radość z utworzenia Biura Obchodów 200-lecia urodzin Stanisława Moniuszki, przedstawiając przy okazji kilka projektów, które zdaniem Towarzystwa winny znaleźć się w programie obchodów jak np.: emisja znaczka jubileuszowego przez Pocztę Polską SA, nadanie Dworcowi Centralnemu w Warszawie imienia St. Moniuszki, czy też ogłoszenie przez Związek Kompozytorów Polskich konkursu kompozytorskiego. Prezes wyraziła również troskę stowarzyszenia o właściwą promocję twórczości Jubilata za granicą. Informacja, że listy pisane do ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zostały przekazane Dyrektorowi Dąbrowskiemu, który zapoznał się z sugestiami Towarzystwa, ucieszyły wszystkich. Były świadectwem, że głos Towarzystwa jest brany pod uwagę.

W tym samym czasie podjęte zostały pierwsze kroki w sprawie nadania Dworcowi Centralnemu w Warszawie imienia St. Moniuszki w 200-lecie Jego Urodzin. Na pierwszą petycję złożoną do zarządu PKP SA w Al. Jerozolimskich nadeszła odpowiedź, że w sprawie nazewnictwa powinniśmy napisać do zarządu PKP PLK SA przy ul. Targowej. Kolejny list skierowany do prezesa w/w placówki został w zagadkowych okolicznościach zawieruszony. Mimo kilku interwencji przewodniczącej Towarzystwa, nie udało się rozwikłać zagadki. Dopiero kiedy ponowny list do prezesa zarządu PKP SA trafił bezpośrednio do rąk adresata, sprawa przyspieszyła. Prezes zaakceptował pomysł i po uzgodnieniu z zarządem, przekazał projekt do realizacji w biurze promocji PKP SA. W komunikacie prasowym PKP SA prezes zarządu Krzysztof Mamiński tak wspominał, początek.: „… Gdy po raz pierwszy spotkałem się z propozycją, by dworzec Centralny otrzymał swojego patrona pomyślałem: „Dlaczego nie?” Skoro główny port lotniczy w kraju nosi imię Fryderyka Chopina, to dlaczego dworcowi Warszawa Centralna, najważniejszemu w stolicy i jednemu z największych w Polsce, nie może patronować inny wielki Polak, powszechnie znany również poza granicami naszego kraju…”

Wraz z akceptacją propozycji przez zarząd PKP SA, projekt został ujęty w ramy oficjalnych obchodów rocznicowych i Biuro Obchodów Teatru Wielkiego włączyło się do organizowania uroczystości. Powstała grupa robocza w skład której weszli przedstawiciele PKP, Towarzystwa oraz Biura Obchodów TW-ON. Na spotkania zapraszana była również pra-pra-prawnuczka kompozytora Elżbieta Janowska-Moniuszko, która z inicjatywy Towarzystwa została Matką Chrzestną wydarzenia i miała dokonać odsłonięcia pamiątkowej tablicy.

Z uwagi na koszt realizację tablicy przejął od Towarzystwa Teatr Wielki, który już wcześniej zaofiarował pomoc. Na tablicy, zaprojektowanej przez młodego rzeźbiarza Tomasza Górnickiego, pod wizerunkiem Stanisława Moniuszki został umieszczony tylko napis z imieniem i nazwiskiem kompozytora. W odczuciu naszym jak i wielu innych, brakuje niestety na tablicy uzupełnienia: „twórca polskiej opery narodowej”.

Ceremonia nadania Dworcowi Centralnemu w Warszawie imienia Stanisława Moniuszki została zaplanowana na sobotę 5 stycznia 2019 roku o godzinie 14.00. Stała się pierwszym wydarzeniem Roku Stanisława Moniuszki i tym samym wydarzeniem inaugurującym Obchody 200-lecia urodzin kompozytora. Podczas jej oficjalnej części przemawiali kolejno: wiceprezes Rady Ministrów i Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński, prezes zarządu PKP SA Krzysztof Mamiński, Minister Infrastruktury Andrzej Adamczyk, prezes Towarzystwa Miłośników Muzyki Moniuszki Jolanta Rostworowska oraz dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej i Koordynator Obchodów Rocznicowych Waldemar Dąbrowski. Przemówienia zostały wygłoszone przed wmurowaną tablicą przy wschodnim wejściu na teren Dworca, po czym nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy. Dokonała tego Elżbieta Janowska-Moniuszko, pra-pra-prawnuczka kompozytora. Wydarzeniu towarzyszyli przedstawiciele rodziny kompozytora i Fundacji rodzinnej. Po odsłonięciu tablicy, został odczytany list do prezesa Krzysztofa Mamińskiego, nadesłany z Włoch od drugiej pra-pra-prawnuczki kompozytora, p. Doroty Janowskiej- Moniuszko Spaccini.

Po odczytaniu listu nastąpiła prezentacja wystawy i wszyscy przeszli do holu dworcowego, gdzie po chwili rozpoczął się koncert studentów Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina. Koncert, złożony z utworów St. Moniuszki, przygotowała pianistka Jolanta Pszczółkowska-Pawlik. Jej też zawdzięczamy sprowadzenie fortepianu Yamaha, do którego na zakończenie koncertu zasiadł Włodek Pawlik, niezrównany jazzman, prezentując jazzowe impresje znanych moniuszkowskich motywów.

Całość dworcowego „eventu” poprzedziła niepowtarzalna podróż muzyczna, zaaranżowana przez dyrekcję PKP SA i Marka Bykowskiego, który razem z młodymi wykonawcami, wsiadając do pociągu o nazwie Stanisław Moniuszko relacji Bydgoszcz-Warszawa w kostiumach z epoki anonsował podróżnym dworcowe wydarzenie.

I tak tym uroczystym wydarzeniem rozpoczęły się Obchody Roku Stanisława Moniuszki; wydarzeniem zainicjowanym przez Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki.

Drugim wielkim projektem Jubileuszowym Towarzystwa był Festiwal Muzyki Sakralnej Stanisława Moniuszki. Jesienią 2017 roku Prezes wystąpiła z propozycją prezentacji dzieł religijnych kompozytora w kościołach na Pradze z uwagi na to, że większość uroczystości jubileuszowych miała się odbywać po lewobrzeżnej stronie Warszawy, co zostało przez Zarząd zaakceptowane. Prezes przedstawiła więc pomysł Jego Ekscelencji Arcybiskupowi Henrykowi Hoserowi, biskupowi Warszawsko-Praskiemu, który z radością powitał inicjatywę Towarzystwa. Będąc jednak w przededniu emerytury, przekazał sprawę swojemu następcy, biskupowi Romualdowi Kamińskiemu. Jego Ekscelencja ksiądz biskup Kamiński, Ordynariusz Diecezji Warszawsko-Praskiej, w odpowiedzi na oficjalną propozycję i prośbę o patronat, potwierdził tylko stanowisko swojego poprzednika i obejmując honorowym patronatem festiwal o nazwie Festiwal Muzyki Sakralnej Stanisława Moniuszki. Udostępnił też na jego realizację kościoły należące do Diecezji Warszawsko-Praskiej.

W konsekwencji tych ustaleń Prezes na zebraniu Stowarzyszenia zaproponowała opracowanie koncepcji programowej festiwalu Krzysztofowi Teodorowiczowi, który z uwagi na charakter dzieł religijnych Stanisława Moniuszki (w większości msze żałobne), umiejscowił festiwal na przełomie października i listopada, w okresie kiedy dzieła kompozytora współgrają najlepiej ze świętami kościelnymi oraz świętem Matki Boskiej Ostrobramskiej 16 listopada – dniu najbardziej predestynowanym do wykonania „Litanii Ostrobramskich”.

W sumie zaplanowano sześć koncertów (afisz), które odbywały się w soboty i niedziele, od 27 października do 24 listopada 2019 roku, w kościołach po praskiej stronie Warszawy. Festiwal rozpoczęła uroczysta Msza św. celebrowana w Katedrze Praskiej przez Jego Ekscelencję ks. biskupa Romualda Kamińskiego, który na tę okoliczność wygłosił wspaniałą homilię.

Przed inauguracją festiwalu, w dniu 21 października miała miejsce w Saloniku Moniuszkowskim w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej, konferencja prasowa, zorganizowana przez Towarzystwo, w której uczestniczyli przedstawiciele zarządu – Jolanta Rostworowska, Jolanta Pszczółkowska-Pawlik, Krzysztof Teodorowicz i Marek Bykowski – liczni wykonawcy, z Michałem Klauzą, dyrektorem Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie na czele, redaktorzy Dwójki Radiowej oraz liczni dziennikarze i przedstawiciele prasy.

Wszystkie koncerty poprzedzało słowo wstępne Marka Bykowskiego. Jedno z nich, wygłoszone na koncercie finałowym w dniu 24 listopada, znakomicie przedstawia całość wydarzenia:

…„Szanowni Państwo,

Koncert dzisiejszy w katedrze p.w. św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika jest finałowym wydarzeniem Festiwalu Muzyki Sakralnej Stanisława Moniuszki. Podczas pięciu dotychczasowych koncertów zaprezentowaliśmy, a dziś prezentujemy po raz ostatni, wszystkie najważniejsze dzieła sakralne kompozytora – msze, Litanie Ostrobramskie, kantaty, znaczące utwory chóralne i wybrane pieśni w najlepszym wykonaniu. Niekiedy brzmią one w postaci dotychczas nieznanej, np. w rekonstrukcjach lub w wersjach z orkiestrą; niektóre, dotąd niewydane, wykonywane są po raz pierwszy od czasów kompozytora. Pragniemy, by Festiwal przypomniał, jak bogata i cenna jest ta gałąź twórczości Moniuszki, tak często i niesłusznie lekceważona.

Dokładnie cztery tygodnie temu Jego Ekscelencja Biskup Romuald Kamiński, ordynariusz Diecezji Warszawsko-Praskiej odprawił w tym miejscu Mszę św. a wydarzenie to nazwaliśmy liturgiczną inauguracją festiwalu. Ksiądz Biskup objął zresztą swym Patronatem nasz festiwal, za co składamy Mu nasze serdeczne podziękowania. Podziękowania te kierujemy również za to, że diecezjalne parafie, księża gospodarze praskich świątyń okazali nam wyjątkową, wymierną i jakże piękną pomoc w realizacji przedsięwzięcia nie mającego precedensu w kompleksowej prezentacji dzieł sakralnych Moniuszki.

Dziś pokłonić się pragniemy przede wszystkim gospodarzowi tej świątyni, księdzu proboszczowi Bogusławowi Kowalskiemu, księdzu Konradowi, siostrze Pii, dziękując im wszystkim za gościnę, wyrozumiałość i za życzliwą nad nami opiekę. Proszę przyjąć nasze wyrazy wdzięczności.

Inicjatorem trwającego blisko miesiąc wydarzenia jest Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki, założone ponad 30 lat temu przez propagatorkę artystycznego dorobku kompozytora – Marię Fołtyn, a dziś kierowane przez panią Prezes Jolantę Rostworowską. To właśnie Pani Prezes zawdzięczamy pomysł wyjątkowego uczczenia pamięci wielkiego polskiego twórcy, którego 200-tną rocznicę urodzin obchodzimy w roku bieżącym. Pani Prezes jest wśród nas.

Za pomoc w sfinansowaniu i realizacji przedsięwzięcia podziękowania składamy mecenasom:

• Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytutowi Muzyki i Tańca oraz władzom Samorządu Województwa Mazowieckiego,
• Partnerom: Stowarzyszeniu Autorów ZAIKS oraz Związkowi Artystów Wykonawców STOART, Fundacji PKO Banku Polskiego, jak również Programowi Drugiemu Polskiego Radia, który sprawuje nad festiwalem patronat medialny.
• Wszystkim osobom oraz instytucjom, które okazały nam swoje wsparcie, a które wymieniamy w programie festiwalu, kłaniamy się nisko i z wdzięcznością.

Gorąco witam naszych dostojnych gości, których obecność jest dla nas ogromnym zaszczytem, oraz artystów – wykonawców dzisiejszego koncertu. Jest wśród nas obecna również pra-,pra-, prawnuczka kompozytora p. Dorota Janowska-Moniuszko Spaccini.

Stanisław Moniuszko jest w powszechnej świadomości postrzegany jako „ojciec opery polskiej”, twórca przede wszystkim „Halki” i „Strasznego Dworu”, a także ponad trzystu pieśni, ale niezmiernie ważnym rozdziałem jego twórczości, o którym rzadko się pamięta – jest muzyka religijna, na którą składa się ponad 100 utworów różnego rodzaju. Są wśród nich proste pieśni i łatwe utwory dla chórów amatorskich, są pieśni solowe i duety, są msze łacińskie, bardziej uroczyste, na chór i solistów z organami, a nawet z orkiestrą, są i tzw. msze polskie od łacińskich nieco skromniejsze. Są u niego utwory do słów psalmów lub ich parafraz polskich i łacińskich, jest liczna grupa utworów o tematyce maryjnej. Często rozbrzmiewały za Jego życia, zwłaszcza w kościołach wileńskich i warszawskich, później jednak dość szybko popadały w zapomnienie. Na szczęście w obchodzonym obecnie Roku Stanisława Moniuszki, mamy szansę przypomnienia w szerszym wymiarze tej ważnej części jego dorobku.

Autorem koncepcji programowej festiwalu jest pan Krzysztof Teodorowicz, zresztą także jemu zawdzięczamy rekonstrukcję lub instrumentację szeregu dzieł Moniuszki wykonywanych podczas festiwalu – także dzisiaj – oraz redakcję programów.
Program koncertu złożony jest z sześciu kompozycji i został tak skonstruowany, by ostatnim utworem festiwalu stała się Msza łacińska Es-dur, uważana słusznie za najlepszą i najpiękniejszą spośród wszystkich, które skomponował. Szczegóły dotyczące programu i wykonawców, a także omówienia poszczególnych kompozycji znajdziecie Państwo na stronach 24, 25 i 26 książeczki festiwalowej, którą mogli Państwo otrzymać przy wejściu do katedry, a biogramy artystów zamieściliśmy w dalszej części tego wydawnictwa.

Mam prośbę, abyście Państwo zechcieli w przypadku Mszy podziękować artystom po jej zakończeniu. Składa się ona bowiem z sześciu części: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus i Agnus Dei.

Koncert dzisiejszy, podobnie jak miało to miejsce podczas inauguracji, jest rejestrowany przez program II Polskiego Radia, które przyjęło patronat medialny nad festiwalem i będzie retransmitowany na falach tej rozgłośni w najbliższym czasie.
Zapraszam do wysłuchania koncertu i spędzenia wspaniałych chwil z piękną, odkrywaną na nowo i przywracaną pamięci muzyką Stanisława Moniuszki. Mam nadzieję, że nie tylko z okazji Roku Moniuszkowskiego kompozycje tego wybitnego twórcy na stałe zagoszczą w polskich i nie tylko polskich świątyniach. Ta muzyka w pełni na to zasługuje…”

Cytowane powyżej wprowadzenie mówi właściwie wszystko o festiwalu i programie, w którym Towarzystwo zaprezentowało ponad 30 utworów. Wśród wykonawców znalazły się Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie pod dyrekcją Michała Klauzy, Chór Filharmonii Narodowej przygotowany przez Bartosza Michałowskiego, Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa pod batutą Janusza Przybylskiego, Zespół Wokalny i Orkiestra Polskiej Opery Królewskiej pod dyrekcją Tadeusza Karolaka, Orkiestra Sinfonia Viva pod dyrekcja Iriny Bogdanovitch (przygotowana przez Tomasza Radziwonowicza), Chór Uniwersytetu Warszawskiego, Chór Politechniki Warszawskiej i Warszawski Chór Międzyuczelniany. Solistami w koncertach byli znakomici artyści: Maria Rozynek, Ewa Wardenga, Andrzej Lampert, Jarosław Bręk i Tomasz Rak, oraz studenci i absolwenci Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Dzięki patronatowi Programu Drugiego Polskiego Radia, koncert inauguracyjny był bezpośrednio transmitowany, a finałowy – retransmitowany w terminie późniejszym.

Bogato zaprogramowane koncerty wymagały ogromnego wkładu finansowego, którego Stowarzyszenie nie posiadało. Realizację Festiwalu zawdzięczamy więc przede wszystkim solidnej dotacji Instytutu Muzyki i Tańca, oraz pomocy finansowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie, Funduszowi Popierania Twórczości Stowarzyszenia Autorów ZAIKS, Związkowi Artystów Wykonawców STOART i Fundacji PKO Banku Polskiego.

W uznaniu rangi i znaczenia Festiwalu, został on nominowany do nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej 2020 jako Wydarzenie Roku.

Przygotowanie Festiwalu trwało dwa lata. Stowarzyszenie nie zaniechało jednak podejmowania innych inicjatyw w tym czasie. I tak został złożony wniosek w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego o uzyskanie dla Stanisława Moniuszki tytułu patrona Mazowsza w roku 2019, niezależnie od ustanowienia przez Sejm Rzeczpospolitej roku 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki. Petycja uzyskała aprobatę, Mazowsze uznało Stanisława Moniuszkę za swojego Patrona w roku 2019, a my dzięki temu pomoc finansową Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego na realizację wydarzeń festiwalowych.

Z inicjatywy sekretarza stowarzyszenia, Anny Kutkowskiej – Kaźmierczak, w dniu 2 lutego 2019 roku w kościele Środowisk Twórczych na Placu Teatralnym, został zorganizowany koncert „Maria Fołtyn In memoriam” z okazji rocznicy przypadających w tym dniu imienin artystki. Koncert prowadził Adam Czopek, dziennikarz, pisarz i pasjonat muzyki operowej, który wkrótce miał wydać książkę o Marii Fołtyn. W koncercie wystąpili znakomici śpiewacy, artyści scen operowych w Polsce i za granicą, którzy niejednokrotnie współpracowali z Marią Fołtyn, a więc Wanda Bargiełowska-Bargeyłło, Monika Chabros, Maria Olkisz, Aleksandra Novina-Chacińska, Ryszard Cieśla, Adam Kruszewski, Ryszard Morka, Michał Skiepko i Mateusz Zajdel. Śpiewała również Anna Kutkowska-Kass, uczennica naszej znakomitej Maestry. Artystom towarzyszyły na fortepianie: Jolanta Pszczółkowska-Pawlik, Ewa Pelwecka i Małgorzata Piszek.

Trzy tygodnie później, 24 lutego, miał miejsce pierwszy koncert z cyklu „Muzyka na Trakcie Królewskim”. Inicjatorem i organizatorem tego wydarzenia była skarbnik Stowarzyszenia, Jolanta Pszczółkowska-Pawlik, świetna pianistka, która nazwała swój autorski projekt „Festiwal Moniuszko na Trakcie Królewskim”. Stanowił on całoroczny projekt siedmiu koncertów kameralnych, prezentujących pieśni Stanisława Moniuszki. Projekt Towarzystwo objęło swoim patronatem.

4 czerwca 2019 roku, w dniu kiedy zmarł Stanisław Moniuszko, Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki wspólnie z Warszawskim Towarzystwem Muzycznym zorganizowało uroczystą Mszę św. w Bazylice św. Krzyża w Warszawie, z udziałem Zespołu Wokalnego i Orkiestry Polskiej Opery Królewskiej, pod dyrekcją Liliany Krych. Artyści po zakończeniu uroczyście celebrowanej mszy św. wykonali Mszę Es-dur kompozytora.

Jubileuszowy X Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Stanisława Moniuszki sprawił, że odżyła sprawa statuetki kompozytora, jako nagrody Towarzystwa. Jej autorem był nieżyjący już rzeźbiarz Marian Konieczny. Na podstawie zachowanej formy gipsowej syn autora, Paweł Konieczny, który również jest rzeźbiarzem, odtworzył dzieło ojca. Na postumencie statuetki został wygrawerowany napis: Nagroda Towarzystwa Miłośników Muzyki Moniuszki 2019. Ta formuła została odtąd przyjęta za obowiązującą (ze zmienną każdorazowo datą). Statuetkę w nagrodę za najlepsze wykonanie utworu Stanisława Moniuszki otrzymał laureat III nagrody na X Konkursie, znakomity tenor z Chin, Long Long. Jego wzruszająca interpretacja arii Stefana ze „Strasznego Dworu”, śpiewana nieskazitelnie po polsku, pozostała na trwałe w pamięci słuchaczy. Nie mniej wzruszające były słowa artysty, który w momencie wręczania statuetki powiedział do Prezes Stowarzyszenia, że „ta nagroda jest dla niego cenniejsza od pieniężnej”.

 W czerwcu ukazała się książka „Maria Fołtyn – Życie z Moniuszką” napisana przez Adama Czopka. Jej wydawcą był znakomity artysta fotografik, Juliusz Multarzyński, który długie lata dokumentował artystyczną drogę Marii Fołtyn. Książka napisana ze swadą, o bogatej dokumentacji ikonograficznej z prywatnych zbiorów, zarówno autora jak i wydawcy, stanowiła ciekawą edytorską pozycję. Dzięki zgodzie Rektora Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka  Chopina w Warszawie, Towarzystwo zorganizowało promocję książki o swojej założycielce w sali Melcera, w dniu 23 lutego 2020 roku. Książkę prezentowali obaj autorzy: Adam Czopek i Juliusz Multarzyński, a wiceprzewodniczący Towarzystwa, Ryszard Cieśla, prowadził całe wydarzenie. Zgromadziło ono wielu wspaniałych artystów śpiewaków, którzy chętnie dzielili się ze zgromadzoną publicznością swoimi wspomnieniami o przyjaźni i współpracy z Marią Fołtyn. Miłym akcentem był występ uczennicy Marii Fołtyn, Anny Kutkowskiej – Kass. Promocja książki „Maria Fołtyn – Życie z Moniuszką” była ostatnią inicjatywą zrealizowaną przez Towarzystwo przed wybuchem pandemii.